طرح درس علوم (قسمت دوم)
ارزشیابی تشخیصی: 5 دقیقه
در ابتدا معلم بچه ها را از لحاظ شناخت پوششهای مختلف جانوران محک می زند و سئوالهایی در مورد پوششهای مختلف حیوانات می پرسد و هر کدام پوشش هر حیوان را نام می برند. (هوش بین فردی و درون فردی) (هوش طبیعت گرا)
همچنین در مورد پوششهای مختلف انسانها در مشاغل مختلف که چه نوع پوششی دارند پرسیده می شود و دانش آموزان با مشورت یکدیگر به سئوال من پاسخ می دهند. (هوش بین فردی و درون فردی) (زبانی- کلامی)
ایجاد انگیزه: 5 دقیقه
برای ایجاد انگیزه، معلم از بچه ها می خواهد تا پوششهای مختلف جانوران را که قبلاً آماده کرده بودند، بیرون بیاورند و نشان دهند. (هوش طبیعت گرا) و همچنین نقاشی و تصاویر حیوانات را که قبلاً گروهها کشیده اند، می آورند و پر، پولک، پشم، مو و ... را روی تصاویر می چسبانند و نیز توسط بچه ها و کار گروهی آنها، سر کلاس، ایجاد انگیزه می شود. (هوش بدنی- جنبشی) (هوش طبیعت گرا)
مرحله ارائه درس: 20 دقیقه
حالا کلاس گروه بندی شده و نام گروهها مشخص شده است.
معلم: بچه ها درس امروز پوشش بدن جانوران است؛ حالا بچه ها کتابهایتان را باز کنید و درس پوشش بدن جانوران را بیاورید و دانش آموزی می آید و نام درس را پای تخته سیاه می نویسد.
بعد معلم میگوید:
1- حالا گروه لاله صفحه اول و دوم را مطالعه کنند. (هوش دیداری و فضایی)
2- حالا گروه مریم صفحه سوم را مطالعه کنند. (هوش دیداری و فضایی)
3- حالا گروه نسترن صفحه چهارم را مطالعه کنند. (هوش دیداری و فضایی)
مدت زمان این مرحله که هر دانش آموز قسمت خود را مطالعه کند 5 دقیقه می باشد (هوش زبانی- کلامی) که با نظارت و راهنمایی معلم، بچه ها مشغول می شوند و معلم زمان می گیرد.
وقتی 5 دقیقه تمام شد می گویم بچه ها زمان تمام شد. همه، نفری یک مداد و کاغذ بردارید و سپس 8 دقیقه زمان می دهم تا بچه ها آنچه را که مطالعه کرده اند، هر کدام به ترتیب برای دیگر اعضای گروه توضیح دهند.
معلم به عنوان ناظر و راهنما در بین گروهها راه می رود و بر کار آنها نظارت می کند. (هوش بین فردی)
بعد معلم می گوید بچه های هر گروه از توضیحات دوستانشان یادداشت بردارند. (هوش بدنی- جنبشی)
وقتی که معلم گفت زمان تمام شده است، بچه ها مرتب در جای خود می نشینند؛ حالا نفرات اول و دوم بچه های گروه لاله با انتخاب یکدیگر می آیند و صفحه اول و دوم را تدریس می کنند و توضیحات یکدیگر را کامل می نمایند. (هوش کلامی- زبانی) و توضیح می دهند که پوشش هر جانور و پوست آن با جانور دیگر فرق می کند؛ بعضی از پولک، بعضی از پر، بعضی از تیغ و بعضی دیگر از پشم و مو و ... تشکیل شده است و فواید این پوششها که آنها را از خطرات حفظ می کند را توضیح می دهند و بچه های دیگر یادداشت بر می دارند. (هوش کلامی- زبانی) (هوش بدنی- جنبشی) (هوش طبیعت گرا) و بعد نوبت گروه مریم می رسد که شماره های 3 و 4 را انتخاب می کنند و آنها هم صفحه سوم را، که مطالعه نموده اند، توضیح می دهند (هوش زبانی- کلامی) مبنی بر اینکه تفاوت بین پرهای روی بدن و دم پرندگان چیست که پرهای روی بدن نرم تر از پرهای بال و دم پرندگان است و همچنین پوششهای سخت بعضی از جانوران مثل لاک پشت، رتیل و صدف چه مشکلاتی برایشان به وجود می آورد که نمی توانند با سرعت از دشمن فرار کنند (هوش طبیعت گرا) (هوش زبانی و کلامی) و بچه های بقیه گروه یادداشت بر می دارند. (هوش بدنی- جنبشی)
سپس نوبت به گروه نسترن می رسد و آنها هم شماره 5 و 6 گروه را برای توضیح صفحه چهارم، که پیش از این آن را مطالعه نموده اند، بر می گزینند و آن دو نیز در مورد پوشش انسانها در لباسهای مختلف توضیح می دهند. (هوش بیانی- کلامی) برا ی مثال: لباس آتش نشانی برای جلوگیری از سوختن و چتر برای محافظت بدن از گرما و سرما و کلاه ایمنی برای جلوگیری از ضربه به سر و ... . (هوش درون فردی) (هوش زبانی و کلامی). در این بین بچه های دیگر یادداشت بر می دارند. (هوش بدنی- جنبشی) سپس فعالیت زیر با همکاری یکدیگر انجام می دهند. (هوش بدنی- جنبشی) (هوش بین فردی) (هوش طبیعت گرا)
آنگاه بچه های هر 3 گروه توضیحات یکدیگر را به این شیوه تکمیل می کنند و تصاویر را توضیح می دهند. (هوش دیداری و منطقی) و به تدریس مطالب می پردازند نیز نقاشیهای از پیش آماده شده را که قبلاً مو، پر و ... را روی آنها چسبانده بودند، مشاهده می کنند. (هوش بدنی- جنبشی) در گام آخر معلم از آنان تشکر می کند.
مرحله آزمون: 5 دقیقه
معلم چند سئوال را که قبلاً درباره درس آماده کرده است در اختیار دانش آموزان قرار می دهد و هر دانش آموز موظف است که خودش به تنهایی سئوالات را جواب دهد که این سئوالات به صورت صحیح و غلط می باشد. (هوش درون فردی) (هوش بدنی- جنبشی)
حال بچه ها هر یک به سئوالات پاسخ می دهند و سپس معلم جوابها را می گوید؛ بچه ها نیز هر یک به برگه خود نمره می دهند. (هر سئوال درست برابر یک نمره)
(خودارزیابی- حال نمرات به صورت گروهی نوشته می شود و قسمتی که دانش آموز ارزشیابی می شود، معدل نمرات برای گروه محاسبه می گردد.)
مرحله نقد و بررسی: 5 دقیقه
در این بخش معلم از بچه ها به خاطر توضیح عالی درس برای یکدیگر قدر دانی می کند و اضافه می نماید: حال من چند نکته را که شما بیان نکردید برایتان توضیح می دهم.
همانطور که گفتید:
1- بعضی حیوانات بدنشان از پر تشکیل شده است؛ پر تقریباً تمام قسمتهای بدن پرنده را می پوشاند. معمولاً فقط نوک، چشمها، ساق و کف پاهای پرنده فاقد پر هستند. پر به پرنده ها شکل و رنگ می دهد و فواید مهمی برای آنها دارد.
2- پوشش بعضی از حیوانات سخت است و وقتی که دشمن بخواهد به آنها حمله کند، نمی توانند به سرعت از چنگال دشمن بگریزند که آنان را سخت پوستان می نامند.
3- پوششهای انسانها نیز برای محافظت از بدن آنها بسیار مهم می باشد؛ پوشش، بدن انسان را گرم نگه می دارد و آن را از بسیاری خطرات حفظ می نماید و ... .
مرحله تعیین تکلیف: 5 دقیقه
هر گروه تکلیفی بر عهده اش است.
گروه لاله: پوشش بدن حیواناتی را که از پر و مو تشکیل شده است بیاورند.
گروه مریم: پوشش بدن حیواناتی را که از پولک و پشم تشکیل شده است بیاورند.
گروه نسترن: پوشش حیوانات سخت پوش را بیاورند و همچنین پوششهای مختلف انسانها را.